Kimdir

Kopernik Kimdir, Neler Yapmıştır? Kopernik’in Hayatı

Kopernik Kimdir, Neler Yapmıştır? Kopernik’in Hayatı

Başlıklar

Nikolas Kopernik, 19 Şubat 1473 tarihinde Polonya’da doğmuş, asıl işi piskopos danışmanlığı olan ve boş zamanlarında astronomi, matematik, harita bilimi ile ilgilenen bilim adamıdır. Kopernik, “göksel kürelerin devinimleri üzerine” adlı eserinde güneş sistemini tanımlamış ve güneşin merkezde bulunduğu sabit yörüngeler üzerinde gezegenlerin hareket ettiği tezini kabul eden “gün merkezlilik” yasasını savunmuştur. Kopernik ölmeden kısa bir süre önce yayımlanan bu kitabı (1543), modern astronomik gelişmelerin başlangıç noktasını oluşturmaktadır.

Kopernik’in Hayatı

Polonya Krallığı’na bağlı Royal Prussia bölgesinde doğan Kopernik, kilise hukuku üzerine doktora yapan, ancak diploması olmayan bir doktor ve ekonomisttir. Dört çocuklu bir ailenin en küçüğü olan Kopernik’in babası tüccar, annesi ise varlıklı bir ailenin kızıydı. Babası öldükten sonra dayısının yanında kaldı ve tüm ihtiyaçları dayısı tarafından karşılandı. Kopernik’in çocukluğu ve eğitiminin ilk dönemleriyle ilgili olarak günümüze ulaşan bir belge bulunmamaktadır. Onun hakkında biyografi yazan kişiler, dayısının Kopernik’i önce St. John okuluna gönderdiğini varsayarlar. Bu okul, aynı zamanda dayısının da öğretmenlik yaptığı bir eğitim kurumudur.

Kopernik

Kopernik, 1492 yılında erkek kardeşi ile birlikte Krakow üniversitesine yazıldı. Güvenilir bir kaynağa göre, 1491 yılından sonra Aristocu bir felsefe profesörü olan Brudzewski’nin öğrencisiydi. Hocasından astronomi dersleri alan Kopernik’in Krakow üniversitesindeki çalışmaları, kendisine matematik ve astronominin tüm alanlarında mükemmel bir temel sağlamıştır.  Ayrıca felsefe ve Aristo’nun doğa bilimleri hakkında bilgi edinmesini sağlayarak öğrenme merakını arttırmıştır. Kopernik, üniversite yıllarında okuduğu kitaplarla ve gördüğü derslerle bilgi birikimini oldukça genişletti. Aynı döneme kadar kaleme aldığı bilimsel notlarının bir kısmı, günümüzde Upsala Üniversitesi’nde muhafaza edilmektedir.

Kopernik’in Krakow’da geçirdiği 4 yıl, onun eleştirel yeteneğinin gelişmesinde büyük bir rol oynamıştır ve bu sayede astronomide var olan mantıksal çelişkilerin analizini yapmıştır. Aile içi özel sebeplerden dolayı, dayısının talebi üzerine diplomasını almadan eğitimini kesmek zorunda kalan Kopernik, Bologna’ya gitti ve 1497 yılından sonra Bologna Üniversitesi’nin jürileri ile farklı milletlerden gelen öğrencilerin bulunduğu Alman Ulusuna katıldı.

İtalya’da çalışmalarını tamamlayan Kopernik, Prusya’nın birkaç şehrine yaptığı küçük seyahatlerin ardından, ömrünün sonuna kadar yaşayacağı Warmia’ya gitti. 1503-1510 yılları arasında dayısının sekreterliğini ve doktorluğunu yapan Kopernik, Güneş merkezli teorisi için çalışmaya başladığı yerde yani piskoposun kalesinde kaldı. Resmi yetkilerini kullanarak, dayısının hemen hemen tüm idari, siyasi, ekonomik ve dini görevlerini üstlenmişti. Kopernik, 1514 yılından önce güneş merkezli teorisinin ilk taslağını yazmıştı ve bu taslak, dünyanın güneş merkezli mekanizmasının teorik açıklamasını oluşturuyordu. 1516-1521 yılları arasında Olsztyn kalesinde Pieniezno ve Warmia’nın ekomik yöneticisi olan Kopernik, burada sağlam çiftçileri tımarlara yerleştirmek ve bölgenin ekonomik gücüne katkıda bulunmak amacıyla “çölleşmiş tımarların bölgeleri” başlığını atarak bir el yazması hazırladı. Ayrıca Olsztyn bölgesi Töton şövalyelerince kuşatıldığı zaman, Kopernik Polonya güçlerince oluşturulan Warmia ve Olsztyn savunmalarını yönetti. İleri bir dönemde yapılan barış müzakerelerinde ise Polonya’yı temsil etti.

Kopernik Kimdir

Kopernik’in arkadaşlarından bazıları Protestanlığı seçtiler, ancak kendisi hiçbir zaman bu tür bir eğilime girmedi. Belki de bu nedenle, Kopernik’e karşı ilk saldırı Protestanlar tarafından gerçekleştirildi. Elblag bölgesinde bulunan Alman bir mülteci olan Gnapheus, “aptal bilge” adlı Latince bir komedi yazdı ge aynı bölgede kurduğu okulda bu komediyi sahneledi. Kopernik, oyunda tanrı tarafından gönderildiğine razı olan kibirli, astrolojiye merak duyan ve soğuk bir kişi olarak gösteriliyordu, ayrıca çürümekte olan bir çalışmasını göğsünde sakladığı dedikodusu yapılıyordu. Protestanlar Kopernik’e karşı saldırılarını sürdürdüler ve başka bir yerde onun teorisine yoğun tepki gösterenler oldu.

Melanchton konuyla ilgili olarak şunları yazdı; “Kimi insanlar güneşi durduran ve dünyanın hareket etmesini sağlayan Polonyalı bir astronomun yaptığı saçma bir şeyin, çalışmak adına muhteşem ve doğru olduğuna inanıyorlar. Bu tür durumlar için yapılacak en doğru şey, bilge yöneticilerin böyle parlak zihinlere sınırlama getirmesi gerektiğidir.” Bu saldırılara ve eleştirilere rağmen, 1551’de yani Kopernik’in ölümünden 8 yıl sonra Erasmus Reinhold (astronom), Kopernik’in çalışmalarını temel alan ve bir kısım astronomi tablosundan meydana gelen Prusya tablolarını yayımlamıştır.

Kopernik’in Güneş Merkezlilik Teorisi

Kopernik, 1513 yılı sonlarında Commentariolus adlı çalışmasını arkadaşlarına gösterdi. Bu çalışma yedi temel prensibe sahipti ve bir süre sonra daha detaylı bir çalışma için bilgi toplamaya devam etti. 1532 yılına gelindiğinde konuyla ilgili çalışmalarının büyük bir bölümünü tamamladı, ancak çevresinin ısrarlarına rağmen düşüncelerini net bir şekilde açıklamaktan uzak durdu, çünkü kendisine karşı yapılacak yeni saldırılardan çekiniyordu. Johann Albrecht, Kopernik terosinin giriş kısmının bazı detaylarını 1533 yılında Roma’da ders olarak verdi. Bu dersleri duyan bazı Katolik kardinaller ve Papa 7. Clement’de teoriyle ilgilendiler.

Kopernik Biyografi

1 Kasım 1536 tarihinde Nikolaus van Schönberg (başpiskopos), Roma’dan Kopernik’e şunları yazdı; “Senin yeterliliğinle ilgili bazı notlar birkaç yıl önce tarafıma ulaştı, tüm insanlar devamlı konuşuyordu. Sana o sırada büyük saygı duymaya başlamıştım. Duyduğuma göre sen, sadece eski astronomların buluşlarını mükemmel bir şekilde bilmemiş, ayrıca yeni bir kozmolojiyi de formüle dökmüşsün. Senin iddiana göre, güneş evrenin merkezinde az bir yer kaplıyor ve dünya hareket ediyormuş. Bundan dolayı sana büyük bir istekle yalvarıyorum, şayet zahmet olmazsa, bu keşfinizi, evren hakkındaki yazı ve tablolarınızı, ayrıca konuyla ilgili her şeyi bana gönderin. Bunları en kısa sürede alimlere bildirmek istiyorum.”

Başpiskoposun bu yazısına kadar, Kopernik’in teorisiyle ilgili konular Avrupa’nın tüm eğitimli insanlarına ulaşmış ve çalışması nihai bir forma girmişti. Kopernik, eleştirilme çekincesi nedeniyle, tüm ısrarlara rağmen kitabını hemen yayımlamadı. Alimler ise, onun bu endişesinin felsefi ve astronomik itirazlarla sınırlı olduğuna ve dini eleştiriler hakkında kaygı duyduğu konusuna katılmıyorlardı.

Kopernik’in Ölümü

1542 yılının başlarında beyin kanaması ve felç geçiren Kopernik, 24 Mayıs 1543 tarihinde hayatını kaybetti. Bir rivayete göre ölmeden önce kendisine kitabının son yayımlanan sayfaları gösterilmiş, bunun üzerine komadan uyanıp kitabına son kez bakarak huzur içinde ölmüştür. Başka bir rivayete göre ise, Kopernik Frombork Katedrali’ne gömülmüş, ancak 200 yıldan fazla bir süredir onun kalıntılarını aramak için arkeologlar hala uğraşıyor. Arkeologların bu çabaları ise, 1802’den 2004’e kadar yapılan 4 aramada başarısızlıkla sonuçlandı. 2005 yılının ağustos ayında Jerzy Gassowski (antropoloji ve arkeoloji enstitüsü başkanı) önderliğinde bir grup, katedralin altını ve tabanını inceledikten sonra Kopernik’e ait kalıntılar olduğunu savundukları birkaç iz buldular.

Kopernik BilgiBaba

Kopernik ile ilgili yapılan bu keşifler, 3 Kasım 2008 tarihinde ilan edildi ve Gassowski “Bulduğumuz kalıntıların Kopernik’e ait olduğundan neredeyse %100 eminiz” açıklamasını yaptı. Dariusz Zajdel (Polonya adli laboratuvarı), bulunan kafatasıyla bir yüz oluşturdu ve ortaya çıkan sonuç Kopernik’in fiziksel özelliklerine benzerlik gösteriyordu. Ayrıca, ilgili kafatasının 70 yaşlarında birine ait olduğu da tespit edilmişti ki, Kopernik’de öldüğünde 70 yaşındaydı. Yine mezardaki kemiklerden alınan DNA, Uppsala Üniversitesi’nin kütüphanesinde yer alan ve Kopernik’e ait bir kitapta bulunan saç örnekleriyle eşleşmişti. Kopernik’in cenaze töreni, 22 Mayıs 2010 tarihinde ikinci kez yapıldı, bulunan kemikleri ise Frombork Katedraline gömüldü.

İlgili yazılar

Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin

YORUM BIRAKIN