Fezleke, herhangi bir sorunun ya da kararın kısa ve öz şekilde anlatılmasıdır. Hakkında idari soruşturma açılan kurum ya da kişiler, soruşturma kurallarına göre müfettişler tarafından düzenlenen bir rapora tabi tutulurlar. Bu rapora da fezleke adı verilmektedir. Bu konuda daha çok hâkimler, müfettişler ve hukukçular bilgi sahibidir. Özellikle son zamanlarda Fezleke kelimesini siyasi alanda sıklıkla duyuyoruz. Birkaç sene önce devletteki yüksek makamlarda görev alan bakanlar için ilk kez bir fezleke hazırlanmıştır. Hukuk alanında da karşımıza çıkan fezlekenin amacı, istenilen herhangi bir şeyin en kısa ama ayrıntılı şekilde anlatılmasıdır. Hukuki alanda fezleke, genellikle bir olayın neticesini değil o olayın başlangıcını ifade eder.
Siyasi alanda fezleke kapsamında, fezlekeyi veren kişi, fezlekede ismi geçen siyasetçi hakkındaki sorunun özetini yazar. Türk Dil Kurumunun (TDK) verdiği bilgiye göre, herhangi bir konuda verilen kararın, kısa özet şeklinde yazılan haline fezleke denilmektedir. Günlük yaşamda hukuki ve siyasi olarak sürekli kullanılan bir terimdir. Buna rağmen, toplum olarak genellikle siyasi alandaki fezleke haberlerini duyuyoruz.
Mutlaka haber izlerken denk gelmişsinizdir; “bir siyasetçi başka bir siyasetçi hakkında fezleke verdi” şeklindeki açıklamalara. Buradaki durum; fezlekeyi veren kişi, ilgili fezlekede ismi bulunan siyasetçi hakkında meydana gelen bir olayı özet olarak yazmış demektir. Siyasetle ilgili olan belirli bir kanun veya konunun, uzun olan hallerinin kısa özet olarak yazılmış hallerine de fezleke adı veriliyor. TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi)’de siyasi partilere ait disiplin kurumları sıklıkla fezleke hazırlar.
Fezleke, siyasetten ayrı olarak hukuk alanında da sıklıkla kullanılır. Bir mahkemede karar veya dava ile ilgili yazıların özetine de fezleke denilebilir. Teftiş yetkisi olan kurum ve makamlarda, siyasi partiler ya da mahkemeler gibi metinlerin özetini hazırlayabilirler. Bu özetlere de yine fezleke adı verilmektedir. Hukuki alanda kullanılan fezlekeler, bir sonuçtan ziyade o olayın başlangıcını ifade eder.
Diğer bir deyişle, fezlekeler olayın başlangıç aşamasında hazırlanmaktadır. Hukuki açıdan bakılacak olursa, delillerin elde edilmesinden sonra ilgili kişilerden ifadeler alınır ve daha sonra fezlekenin hazırlığı başlar. Elde edilen deliller, bilinen bütün bilgiler ve polis tarafından alınan ifadeler toplanarak savcıya verilir ve savcının fezlekeyi hazırlaması beklenir. Savcı, hazırlanacak olan fezleke raporunda, ortadaki suçun ne olduğuna, suçun hangi saatte ve tarihte işlendiğine, suçu işleyen kişilerin ya da kişinin şüpheli sıfatıyla tanımlanarak anlatılmasına dair tüm bilgileri detaylı şekilde vermelidir. Daha sonra olayı hikâye yöntemiyle raporda anlatmalıdır.
Siyasi alanda hazırlanan fezlekeler meclise gönderilmektedir. Fezlekenin meclise gelmesinin ardından, milletvekillerinin soruşturması gereken bir durum ya da cezalandırılması gereken bir olayın bulunduğu sonucuna varılırsa, öncelikle milletvekilinin dokunulmazlığı kaldırılır. Dokunulmazlığın kaldırılmasından sonra hakkında soruşturma başlatılan kişi ya da kişiler yargı önüne çıkarılır ve bir sonuca varılır.
Fezleke İçeriğinde Neler Bulunur?
Fezleke hazırlandığı zaman şayet bir suç unsuru varsa; suçun işlendiği tarih, suç unsuru, suç mahali, suçun işlendiği zaman dilimi ve diğer deliller fezleke üzerinde muhakkak yer almalıdır. Daha sonra, sonuç başlığı altında belirli bir alan olmalı ve sonuca dair ayrıntılar detaylı şekilde açıklanmalıdır. Fezlekeyi okuyacak olan kişinin aklında herhangi bir soru işareti kalmamalıdır.
Suçla ilgili şüpheli şahsın bilgilerine, ikamet ettikleri adrese ve ailesine ait bilgilere eksiksiz bir biçimde yer verilmelidir. Fezlekede anlatılan konunun, okuyan kişinin gözünde canlanabilecek tarzda anlatılması gerekir. İlgili fezleke kimin hakkında hazırlanmışsa ve o kişi hakkında suç işlendiği kanısına varılırsa, kanun önünde mutlaka cezalandırılır.
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin