Jules Verne Kimdir? Jules Verne’in Hayatı ve Eserleri

Başlıklar

• - Jules Verne’in Hayatı ve Biyografisi
• - Jules Verne’in Evliliği, İlk Seyahatleri ve Eserleri
• - Jules Verne’in Filme Alınan Eserleri ve Ölümü

Jules Gabriel Verne, 8 Şubat 1828 tarihinde Fransa’nın Nantes şehrinde doğmuş, Fransız yazar ve gezgindir. Verne, H.G. Wells (İngiliz yazar) ve Hugo Gernsback (ABD’li mucit ve yazar) ile birlikte Bilim kurgunun babası olarak tanınmaktadır. Yazmış olduğu eserlerde detaylı olarak anlattığı makine ve buluşların, o dönemlerde gelişmekte olan Avrupa teknolojisi ve sanayisine ilham kaynağı olduğu düşünülmektedir. Verne, özellikle denizaltılar, uzay ve hava taşıtları ile ilgili konularda yazmıştır.

Jules Verne’in tanınan bir yazar olmasında katkısı olan en ünlü eserleri; Dünyanın Merkezine Yolculuk, Denizler Altında Yirmi Bin Fersah ve 1873 yılında yazdığı Seksen Günde Devri Âlemdir. Verne, aynı zamanda Unesco’ya göre dünyada eserleri en çok çevrilen ikinci yazardır.

Jules Verne’in Hayatı ve Biyografisi

Jules Verne, zengin bir avukat olan Pierre Verne ile karısı Sophie Henriette’nin beş çocuğundan en büyük olanıdır. Verne, çocukluk dönemini kış mevsiminde güzel bir liman şehri olan Nantes’da, yazın ise Loire Nehri civarında gemileri ve yelkenlileri seyrederek geçirdi. Henüz 12 yaşındayken tayfalık yapmak arzusuyla bir gemiye binerek evden kaçmaya çalışan Verne’in, babası tarafından engellenip gemiden indirildiğinde “artık sadece hayal dünyasında yolculuk yapacağına” dair ailesine söz verdiği söylenir. Jules Verne’in maceraya ve denize karşı olan tutkusunu Paul ‘de (kardeşi) paylaşıyordu. Kardeşi Paul, ilerleyen zamanlarda bir deniz mühendisi olmayı başardı. Verne ise şiirler ve kısa hikayeler yazmaya başladığı okul döneminin sonrasında, babasının işlerini sürdürmek için 1846 yılında Paris’e giderek hukuk öğrenimi almaya başladı.

Paris macerasından kısa bir süre sonra hukuk diplomasını alan Verne, hukuktan ziyade edebiyata karşı daha ilgili olduğunu fark etti. Bunun üzerine, özellikle amcasının desteğini de alarak Paris’teki edebiyat çevresiyle tanıştı. Alexandre Dumas ve Victor Hugo gibi dönemin en büyük yazarlarıyla tanışarak, onların etkisinde tiyatro oyunları yazdı. Babası, kendi mesleğini devam ettirmediği için oğluna oldukça kızgındı ve daha sonra maddi desteğini de kesince, Verne geçimini sadece yazarak sağlamak zorunda kaldı.

Jules Verne, yazarlığa Jean Luis (müzisyen) ile beraber tiyatro oyunları yazarak adım attı. Verne’in ilk tiyatro eseri 12 Haziran 1850 tarihinde sahnelendi ve 1852-1855 yılları arasında Paris’te bulunan bir tiyatronun sekreterliğini yaptı. Aynı dönemde operetler, komediler yazdı ve kısa hikayelerini dergilerde yayınlatmaya başladı. Edgar Allan Poe’nun (ABD’li yazar) eserlerini okuyup ona karşı büyük bir hayranlık duydu ve Poe etkisinde yeni eserler yazmaya başladı. Yine aynı dönemde Jacques Arago (Fransız gezgin) ile yakın dost oldu ve bu dostluk sayesinde daha ilginç dünyalar keşfederek yeni yazıları için ilham aldı.  Fransa’nın dışına hiç çıkmasa bile, tamamen hayal gücünü kullanarak çok farklı dünyaları kalemine aldı.

Jules Verne’in Evliliği, İlk Seyahatleri ve Eserleri

Verne, 1857 yılında dul ve iki çocuk sahibi olan Honorine de Viane ile dünya evine girdi. Hanımının borsacı olan erkek kardeşinin tavsiyeleri üzerine Paris’te brokerlik yapmaya başladı, ancak yazılarına da ara vermedi. Yakın arkadaşı Aristide Hignard ile beraber 1859 yılında ilk kez Fransa’nın dışına çıktı ve Britanya Adaları’nı dolaştı. Burada edindiği bilgileri ve notlarını ise “İskoçya Seyahati” ismiyle romanlaştırdı. Yine 1861 yılında aynı arkadaşı ile İskandinavya seyahatine çıktı ve buradayken eşinin doğum yaptığı haberini alarak gezisini yarıda kesti. Verne’in 5 Ağustos günü dünyaya gelen erkek çocuğuna Michel ismi verildi.

Verne’in edebi kariyeri, yayımlatmak istediği kitabının bazı yayımcılar tarafından reddedilerek, Pierre Jules Hetzel ile tanışmasının ardından başladı. 1863 yılında “Balonla Beş Hafta” adlı eseri Hetzel tarafından yayımlandı ve bu olayın ardından büyük bir başarı kazandı. Eserin başarısından sonra borsa işini bırakarak kendisini bütünüyle edebi çalışmalara veren Verne, Hetzel ile yaptığı sözleşme sonucu 20 yıl boyunca 40 adet veya her sene iki cilt fenni roman yazmayı taahhüt etti. 1864 yılında Dünyanın Merkezine Yolculuk, 1865’de Aya Seyahat ve 1870 yılında da Ayın Etrafında adlı eserleri yayımlandı.

Ömrünün sonuna kadar yazmaya devam eden Jules Verne’in en önemli eserleri şunlardır;

• Denizler Altında Yirmi Bin Fersah
• Bir Gazetecinin Yolculuk Notları
• Seksen Günde Devr-i Alem
• Esrarlı Ada
• Chancellor Kazazedeleri
• Michael Strogoff
• 15 Yaşında Bir Kaptan

Jules Verne, arkadaşı Aristide Hignard ile birlikte 1859-1861 yıllarında yaptığı yurtdışı gezilerinden sonra 1867 yılının Nisan ayında kardeşi Paul ile birlikte Amerika’yı ziyaret etti. Verne’in bu gezisinin tam 26 günü gemide geçmişti ve sadece 8 gününde Niagara Şelalesi ile New York’u görebildi. Buna rağmen, Yüzen Şehir adlı kitabına ve Denizler Altında Yirmi Bin Fersah adlı romanına ilham sağlayan bir gezi oldu. 1872 yılında eşinin doğduğu şehre (Amiens) yerleşen Verne, yazılarından kazandığı parayla “St. Michel” adını koydukları bir yer aldı ve tıpkı kitaplarındaki gibi, kendi hayatına da maceralar katmak için yatı ile gezilere çıktı.

1872 yılında Woolwich ve Londra, 1871-1873 yıllarında Hetzel’in davetiyle Manş Adalarına geziler yaptı ve 1876 yılında İngiltere’yi dolaştı. 1878’de uzun bir seyahate çıkan Verne, Tanca, Lizbon ve Cebelitarık’ı gezdi. Ardından tekrar yatıyla Akdeniz turuna çıkarak Malta, Cezayir ve İtalya’yı dolaştı. Verne’in 1883 yılında yayımladığı ve yer olarak Osmanlı topraklarını tercih ettiği “İnatçı Keraban” eserindeki İstanbul tasvirlerinden dolayı, Türkiye’yi de gezmiş olabileceği düşünülmektedir.

Jules Verne’in Filme Alınan Eserleri ve Ölümü

Verne’in eserleri birçok filme ilham kaynağı olmuştur. Bu eserlerden bazıları şunlardır;

• Aya Yolculuk (A Trip to the Moon), Georges Melies, 1902
• Jules Verne’in Muhteşem Dünyası (Vynalez Zkazy), Karel Zeman, 1958
• Denizler Altında 20.000 Fersah (20.000 Leagues Under the Sea), Walt Disney, 1954
• Dünyanın Merkezine Seyahat (Journey to the Center of the Earth), Henry levin, 1959
• Balonda Beş Hafta (Five Weeks in a Balloon), Irwin Allen, 1962

Jules Verne, 1886 yılında evine döndükten sonra akli dengesi yerinde olmayan yeğeni tarafından vuruldu ve hayatının geri kalanını bastonla geçirmek zorunda kaldı. Tedavisi için devamlı olarak uğraştı ve 1887 yılında önce Hetzel’in, daha sonra annesinin ölümüyle karamsar bir döneme girdi. 1888 yılında politikaya atılan Verne, Amiens belediyesinde görev almaya başladı. Okullar, şehircilik ve tiyatro gibi kültürel konularla ilgilendi. 1889’da Belediye Sirkini kuran Verne, 3 dönem daha belediyenin meclis üyeliğine seçildi. 1902 yılında ilerleyen şeker hastalığı nedeniyle görme yeteneğini kısmen de olsa kaybeden Verne, 24 Mart 1905 tarihinde Amiens’teki evinde öldü ve cenazesi aynı şehre gömüldü. Verne’in ölümünden 2 sene sonra mezarının başına heykeli dikildi ve bu heykelde Verne, mezarında doğrulmuş, elini yıldızlara uzatır şekilde betimlenmiştir.

Jules Verne’in Paris romanı, yazıldıktan tam 130 yıl sonra yayımlanan bir eserdir. Verne, bu romanını 1863 yılında yazmış, ancak yayımcısı Hetzel, eserin çok karamsar olduğu gerekçesiyle yayımlamayı kabul etmemiştir. Romanın kaybolduğu zannedilen yazması, 1990 yılında ailesi tarafından eski bir sandığın içerisinde bulundu ve 1994 yılında Fransa’da yayımlanarak büyük bir ilgi gördü. Jules Verne, birçok kaynağa göre H.G. Wells ve Hugo Gernsback ile birlikte bilimkurgunun babası olarak kabul ediliyorsa da, eserlerindeki detayları bilimsel gerçeklere dayanarak yazdığı için onun bilimkurgu yazarı değil, teknoloji veya bilim yazarı olarak kabul edilmesi gerektiği savunulur.