Sağlık

Disleksi (Öğrenme Bozukluğu) Nedir, Nedenleri Nelerdir, Disleksi Nasıl Tedavi Edilir?

Disleksi (Öğrenme Bozukluğu) Nedir, Nedenleri Nelerdir, Disleksi Nasıl Tedavi Edilir?

Kökeni Yunancadan gelen disleksi sözcüğü, kelimelerle ilgili zorluklar anlamına gelmektedir. Disleksinin beyin hastalığı veya zeka geriliği gibi kavramlarla ilişkilendirilmesi doğru değildir. Bu rahatsızlık, yeterli ve normal bir eğitime, sağlam bir sosyo-kültürel çevreye ve normal bir zeka seviyesine rağmen ortaya çıkan öğrenme güçlüğü şeklinde tanımlanır. Bahsettiğimiz güçlükler ise merkez sinir sistemindeki algısal bozukluklardan ya da kelimelerin herhangi bir cümlede uygun şekilde dizilmemesinden dolayı olabilir. Dislektik çocuklarla alakalı en önemli sorun, disleksi tanısının konulması esnasında ortaya çıkmaktadır. Tıpkı diğer öğrenme sorunları ve bozuklukları gibi, disleksi de üstü kapalı bir rahatsızlıktır. Bundan dolayı, henüz okula başlamayan çocuklarda disleksinin teşhis edilmesi zor olabilir. Bu sorunun okul öncesi çağlarda en sık görülen belirtileri şunlardır;

  • Çocuğun konuşmaya çok geç başlaması,
  • Aile fertlerinde disleksi hastalığının olup olmaması,
  • Anlık düşünceler ile anlık davranışlarda bulunulması,
  • Cümle kurarken kelimelerin birbirine karıştırılması,
  • Nesneleri yanlış tanımlaması,
  • Peltek konuşma,
  • Dengeyi sağlayamaması ve sağa sola çarpması,
  • İyi bilinen nesnelerin ne olduğunu hatırlayamaması,
  • Renkleri ayırt edememesi,
  • Sebepsiz yere ağlaması veya mutlu olması,
  • Bilgisayar ve televizyon gibi elektronik aletlere aşırı ilgi göstermesi, el becerisi isteyen oyunlarda kabiliyetli olması,
  • Sıralama yaparken zorlanması,
  • Son harfleri birbirine benzeyen kelimeleri söylerken güçlük çekmesidir.

Disleksi

Disleksinin Nedenleri Nelerdir?

Disleksi hastalığı, travmaya bağlı disleksi ve doğuştan gelen gelişimsel disleksi şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Doğuştan gelen disleksi ise doğumdan önce, doğum esnasında ve doğum sonrasındaki komplikasyonlarına bağlı olmak üzere üçe ayrılır. Dengesiz ve yetersiz beslenme, bilinçsiz ilaç kullanımı ve hamilelik esnasında yaşanan enfeksiyonlar, doğum öncesi disleksinin nedenleri arasındadır. Bebeğin doğumdan sonra geçirdiği ateşli hastalıklar ve nefes almasındaki gecikme durumları ise doğum sonrası meydana gelen disleksi nedenleridir. Disleksinin nedenleri kesin olarak bilinmemektedir, fakat konuyla ilgili çeşitli görüşler mevcuttur. Annenin doğumdan önce yetersiz beslenmesi, doğum sırasında göbek kordonu anomalileri ve plasenta, bazı kalıtımsal özellikler, doğum sonrasında ateşli hastalık geçirmek gibi durumlar disleksinin nedenleri olabilir.

Öğrenme bozukluklarının tek bir sebebi yoktur; doğum öncesi kullanılan ilaçlar, yetersiz beslenme, anne adayının geçirdiği enfeksiyonlar, dar veya uzun yapılan doğum, plasenta, doğum sonrasında oksijen alana kadar geçen sürenin uzun olması, başa alınan sert darbeler, erken yaşlarda geçirilen ateşli hastalıklar ve ailede öğrenme güçlüğü olan kişilerin olması gibi faktörlere bağlı olabilir. Öğrenme bozukluğunun oluşmasındaki neden ne olursa olsun, esas önemli olan şey eğitimcilerin ve ailelerin sorunu fark ederek çözüm yolları aramasıdır. Bazı ebeveynler sorunun nedenlerini dışarıda görür ve çözüm olarak da okulu ya da öğretmeni değiştirmek gibi davranışlara yönelir. Böyle durumlarda sergilenmesi gereken en iyi yaklaşım, ailenin çocukta bu sorunun olduğunu kabul etmesi ve çocuğa çözüm yolları aramasıdır.

Disleksi Nedir

Disleksi Nasıl Tedavi Edilir, Önerilen Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Disleksili çocuklar açısından uzman bir psikolog veya öğretmen ile işbirliği içinde olmak faydalı olacaktır. Disleksinin tedavi edilmesi için, birçok yöntem tavsiye edilmektedir;

  • Disleksili çocuklar için genellikle homeopati tedavileri önerilir, fakat bu tür tedavi yöntemlerinin çocuğun ihtiyacına uygun şekilde belirlenmesi gerekir. Homeopati dalında Lycopodium olarak adlandırılan kurtpençesi bitkisi günde üç kez, üç haftalık süreyle kullanılabilir.
  • Çocuğun, beyni güçlendirecek besinler tüketmesi gerekir.
  • Disleksinin tedavisinde kullanılan bitkilerden biri de ginko bilobadır. Bu bitki, beyne giden kan akışını arttırır ve kan dolaşımını düzenler.
  • Çocuğun disleksi hastalığından kaynaklanan öz güven eksikliği, uygun çiçek esansları kullanılarak onarılabilir.

Disleksili çocuklar için, beslenme terapistlerinin önerdiği menüler ve besinler faydalı olabilir. 1998 yılında yapılan bir araştırma sonucuna göre, disleksi olan çocukların birçoğunda çinko eksikliği gözlemlenmiştir.  Bu sonuçtan yola çıkılacak olursa, bazı çocukların çinko takviyesi almaları gerekebilir. Çocuğun doğumu uzun sürdüyse veya doğum çok güç olduysa, kranyal osteopati alanına başvurmak doğru olacaktır. Disleksinin iç kulakta meydana gelen denge bozukluğu nedeniyle ortaya çıktığını belirten uzmanlar da mevcuttur. Disleksi hastası olan çocukların büyük bir bölümünün başlarını hareket ederken kendilerini kötü hissettikleri ve harekete karşı duyarlı oldukları tespit edilmiştir. Bu durumdan yola çıkarak, disleksinin iç kulakta meydana gelen denge bozuklukları ile ilgili olabileceği sonucuna varabiliriz. Kranyal osteopati ve kayropraktik terapiler ile yapılan tedavilerin, iç kulakta bulunan küçük kemiklere tesir ederek denge bozukluklarını onardığı belirtiliyor.

Disleksi Tedavisi

Disleksi hastası olan çocukların aptal olarak değerlendirilmesi doğru değildir. Diğer insanların kolaylıkla yaptığı bazı davranışları yapmakta güçlük çeken bu çocuklar, akademik olarak yetersiz ve başarısız olabilir. Çocuğun öz güven eksikliğinden kaynaklanabilen bu durumların önlenmesi için, kendisine öz güven aşılanması gerekmektedir. Ayrıca çocuğun yaptığı güzel ve doğru bir davranışın ardından övülmesi ya da takdir edilmesi çok önemli unsurlardır.

Disleksi Hastası Olan Bir Çocuk İçin Evde Neler Yapılabilir?

  • Çocuk için öncelikle güvenli ve huzurlu bir ev ortamı yaratmak gerekir. Okulda güçlük yaşayan çocuklar, aynı güçlükleri evde de yaşamak istemezler Bundan dolayı sabırlı olmanız ve evde çocuğunuza yapamayacağı görevleri vermemeniz gerekmektedir. Disleksi hastası olan bir çocuğa başaramayacağı bir işin verilmesi büyük bir hata olur. Ayrıca, çocuğunuza göstereceğiniz sevgi ve şefkat, onu rahatlatmaya fazlasıyla yetecektir. Küçük gibi görülen bir şeyi başarsa bile, çocuğun övülmesi ve takdir edilmesi doğru olacaktır.
  • Çocuğun farklı hobilerle uğraşmasına yardımcı olun (pul koleksiyonu gibi). Çocuğun zeka geriliği sorunu olmadığını aklınızdan çıkarmayın, ayrıca kitap okumak, tatile çıkmak, televizyon izlemek ve sinemaya gitmek gibi şeylerden hoşlanabileceğini de unutmayın. Ona yeni bir şeyler öğretirken eğlenceli yöntemler seçmeye özen gösterin. Kitap ya da gazeteyi yüksek sesle okuyun, oyuncakları ve hikayeleri bir hobi haline getirin.
  • Bazı araştırmalara göre disleksi hastası olan çocukların renkli camlarla daha kolay ders çalıştıkları ortaya çıkmıştır. Ders kitapları üzerine renkli bir can koyan çocuğun, yazılanları daha kolay aklında tuttuğu tespit edilmiştir.
  • Disleksi hastası olan çocukların bir kısmı ışığa karşı duyarlı olabilir, bundan dolayı kitap ve defterlerdeki siyah-beyaz renk tonları çocuğu rahatsız edebilir. Disleksi hastası olan bir çocuk üzerinde yapılan araştırmada kitaptaki sayfalar boyanmış ve kitabı tekrar okuyan çocuk kelimeleri daha rahat ayırt edebildiğini ifade etmiştir.
  • Disleksi hastası olan çocuğun hayatını kolaylaştırmak için elden ne geliyorsa yapılmalıdır. Örneğin; çocuk sağ ve sol yönleri ayırt edemiyorsa, sağ eline mavi sol eline ise yeşil bir bileklik takabilirsiniz.
  • Çocuğa fazla uzun olmayan şarkılar ve şiirler öğretin. Şarkı ve şiirlerdeki sözler, çocuğun hatırlaması gereken uyarıları içeriyor olabilir.
  • Disleksi hastası bir çocuğa sık sık hikaye okumak da iyi gelecektir. Bunun yanında çocuğun ders çalışırken kısa aralıklarla mola vermesi de önemlidir. Çünkü okuduğu bir konuyu ya da anlattığınız bir hikayeyi canlandırması biraz zor olabilir.

Disleksi BilgiBaba

Disleksi, tedavi edilecek hastalıklar arasında yer almaz. Disleksinin erken teşhis edilmesi ve bu konuyla ilgili önlemlerin alınması çocuğun daha rahat bir yaşam sürmesini sağlar. Disleksi hastası olan çocuklar, kişilik özelliklerine de bağlı olmak üzere ev ve okul ortamına ayak uydurmaya çalışırlar. Bu tür çocukların stres ve sıkıntıdan mümkün olduğu kadar uzak tutulması gerekir.

İlgili yazılar

Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin

YORUM BIRAKIN